MUZIKA TEORIA HISTORIA

Diku kam lexuar se të shkruarit për muzikën, është njëlloj si të vallëzuarit për arkitekturën. Në çastin e parë duket si një krahasim i gjetur. Mirëpo, kur një punë të tillë e ke zgjedhur si profesion, nuk të rezulton ashtu. Këto “gjuhë”, përndryshe të papajtueshme, mund të bëhen bashkë,  sikundër mund të ndodhë që vallzimi dhe arkitektura të gjejnë, edhe ata, pika takimi. Ka qenë viti 1885, kur Guido Adler hodhi bazat teorike të asaj që sot njihet si  muzikologji , një emërtim që duket sikur i bën karshillëk kësaj papajtueshmërie mes fjalës (logos) dhe muzikës. Si fushë studimi, ajo kish filluar të mëvetësohej rreth mesit të shekullit të 19-të, por mundi të afirmohej si discipline akademike në fillim të shekullit të 20-të. Gjithsesi, në historinë e saj aspak të hershme, gjejmë kontribute të shumta të cilat kanë bërë të gëlojnë shumë nën-disiplina (etnomuzikologji,  musikwissenschaft , muzikologji sistematike, muzikologji historike, filologji muzikore, etj.). Nuk do përjashtonim këtu e

Sokrates 
 Kishte si qëllim kryesor të arsimit zhvillimin e anës morale të personalitetit. Sipas tij duhej që edukimi i njeriut ta çonte atë drejt njohjes së thelbit të drejtësisë, guximit, kthejtësisë, perëndishmërisë dhe duhej të orientohej drejt perfeksionimit të vetvetes.   Kërkimi i përkufizimeve si dhe njohjes të së vërtetës ishte për të një nga mjetet kryesore të cilat aktivizojne një personalitet të shëndosh tek njeriu. Për të kërkuar thelbin e fenomeneve dhe gjërave në përgjithësi përdori Metodën e dialogut, me anë të së cilës i çonte nxënësit drejt analizës dhe saktësisë së përkufizimeve. Platon 
 (427 – 347 p.e.s) Student i Sokratit, është autor i një sistemi pedagogjik të përgjithshëm, i cili mundohet të zgjidhë çështje thelbësore të edukimit apo shkollimit. Reth vitit 387 p.e.s themeloi shkollën e tij filozofike ose Akademi, me anë të së cilës realizoi disa ide të tij pedagogjike.   Themeloi shkollën e tij filozofike në vitin 335 p.e.s e quajtur Lykeion (Lyceum në Latinish

Muzika jo perëndimore, traditat Muzika në Indi ka një traditë të lashtë. Në skulpturat e  vjetra që flasin për qytetërimin indian shfaqen skulptura apo  piktura që tregojnë këngëtarë apo instrumentistë që ekzekutojnë  në instrumente të ndryshme me tela. Kjo tregon për një traditë të  vjetër muzikore në këtë vend. Muzika e vjetër indiane e quajtur  Marga është monofonike (një zërëshe), e bazuar reth një linje të  vetme ose një melodie. Shumica e ëve u jane kushtuar idhujve  dhe perëndive Indu. Por në këngë të ndryshme nuk mungojnë  ato që flasin për dashurinë dhe për cështje të tjera sociale. Kjo  muzikë pati dhe ndikimin Persian dhe të vendeve përreth. Muzika aziatike përmbledh kulturen muzikore të vendeve si  Arabia dhe gjithë Azisë. Gjithashtu vlen për tu përmendur  kultura muzikore kineze që është më e vjetër se 3000 vjet. Ajo  është vërtetë unike përsa i përket shkrimit dhe sistemit të  simboleve muzikore, akordimin e instrumenteve, stilet dhe  zhanret. Nje zhvillim te rendesishem

Muzika jo perëndimore, traditat Muzika në Indi ka një traditë të lashtë. Në skulpturat e  vjetra që flasin për qytetërimin indian shfaqen skulptura apo  piktura që tregojnë këngëtarë apo instrumentistë që ekzekutojnë  në instrumente të ndryshme me tela. Kjo tregon për një traditë të  vjetër muzikore në këtë vend. Muzika e vjetër indiane e quajtur  Marga është monofonike (një zërëshe), e bazuar reth një linje të  vetme ose një melodie. Shumica e ëve u jane kushtuar idhujve  dhe perëndive Indu. Por në këngë të ndryshme nuk mungojnë  ato që flasin për dashurinë dhe për cështje të tjera sociale. Kjo  muzikë pati dhe ndikimin Persian dhe të vendeve përreth. Muzika aziatike përmbledh kulturen muzikore të vendeve si  Arabia dhe gjithë Azisë. Gjithashtu vlen për tu përmendur  kultura muzikore kineze që është më e vjetër se 3000 vjet. Ajo  është vërtetë unike përsa i përket shkrimit dhe sistemit të  simboleve muzikore, akordimin e instrumenteve, stilet dhe  zhanret. Nje zhvillim te rendesishem

Musical Instrument Digital Interface (MIDI) Midi eshte nje format muzikor i pershtatur nga  instrumente “artificiale” per nje perdorim shume te gjere. Midi  mund te perdoret nga njerezit dhe per “karaoke”, ku eleminohen  pjeset e luajtura me ze, kjo e ka zanafillen ne Japoni. https://youtube.com/channel/UClGw38EqU58vdERfP4X3gzw

Percaktimet muzikore Ne Europe dhe ne Ameriken e veriut kemi percaktime te  tilla si muzike per shkallen e larte te shoqerise dhe muzike e  ulet, per nje shkalle me te ulet shoqerore. Ne pjesen e pare  zakonisht jane koncerte qe degjohen neper salla, kisha ku  audienca eshte e ulur dhe degjon ne heshtje interpretimin e  instrumentisteve ne stilin barok, klasik, romantik si dhe muzike  moderne, koncerte, simfoni etj. Nje lloj tjeter, duke perfshire  dhe muziken jazz u quajt muzike e kultures se ulet, pasi  degjohen neper bare, klube nate ku publiku ishte duke pire dhe  mund te brohoriste. Por ne 1980- 1990 u mire percaktua nga  muzikologet ndarja “e larte”, “e ulet” duke dalluar tek keto  zhanre muzikore, vlerat dhe cilesine e ndryshme te muzikes. https://youtube.com/channel/UClGw38EqU58vdERfP4X3gzw